Deprem lkesi olan ve birok ehri fay hatt zerinde bulunan Trkiye’de hemen hemen her gn yer sarsntlar meydana geliyor. Deprem annda en byk tehlikelerin banda dayankll dk seviyede olan binalar olarak gsterilir ancak sismik izolasyon yapnn depreme dayanma kapasitesini arttrlabiliyor.

Malatya Kadn Doum ve ocuk Hastanesi ile Gaziantep nayet Topu Hastanesi, zeminlerine yerletirilen sismik izolatr sayesinde 10 ilde ykma neden olan 7.7 ve 7.6 byklndeki depremleri hasar almadan atlatt.

SSMK ZOLATR NEDR?

Sismik izolatr, yapya gelen deprem, rzgar vb. yklerin azaltlmasna yarayan sistemdir. Sismik izolasyon sistemleri zemin ile yapnn taban arasna esnek enerji snmleyici elemanlar yerletirerek zeminden yapya aktarlan deprem kuvvetlerinin azaltlmasna; sismik enerji ve hareketlerini absorbe etmesine yardmc olan aralardr.

Sismik izolasyonu olmayan yap kendi arlnn 1/10’u kadar yatay yk tayabilir. Eer bu deerden daha fazla bir yk gelirse yapda kalc deformasyonlar oluur ve kolon-kiri birleim noktalarnda krlmalar balar. Ancak sismik izolasyonu olan yaplar ise bu deerlerin ok stne kabilir. nk sismik izolatrler gelen yatay yk azaltr.

Sismik izolatr, deprem srasnda zerindeki yapnn sarka misali kk salnmlar yapmasn salar. Oluan dinamik srtnme kuvveti ile izolatrn konkav geometrisi deprem enerjisinin snmlenmesini salar.

Sismik izolatrler deprem annda yapya aktarlan dinamik kuvvetleri ve buna bal deplasmanlar yzde 80 – 90 orannda azaltmakta ve yapy deprem kuvvetlerine kar izole etmektedir.

1921 ylnda Amerikal Mimar Frank Lyond Wright, Tokyo’daki Imperial Hotel’in temellerinde, taban izolasyon fikrini uygulayan ilk kii olmutur. 1969 ylnda dnyada ilk kauuk sismik izolasyonlu yap, svireli mhendisler tarafndan Makedonya’nn Skobje ehrinde bir ilkokul binasnda uygulanmtr.

DEPREM ZOLATR SSTEMNN YARARLARI

-Yksek dzeyde can gvenlii

-Ayn oranda minimum dzeyde bakm gereklilii

-Aratrma ve gelitirmeye ait projelerin korunmas

-Yapda bulunan mimari ve tayc elemanlarda minimum hasar

-iddetli deprem sonrasnda hemen kullanm olana

-Kpr ve viyadkler de hasar grmeksizin kullanmna devam edilmesi

-Ulam yaplarnda devam eden sreklilik

-Yap ierisinde yer alan eya ve cihazlarn korunmas

60 YIL DAYANIYOR

Sarsnt younluunu yzde 80’e kadar azaltan sismik izolatrler; kimyasallar, pas, nem ya da gne nlar gibi ypratc durumlara kar korunakl ve ortalama 60 yl kullanlabiliyor.

DEPREM ZOLATR 2023 FYATLARI NE KADAR?

Deprem izolatr yurt dndan ithal ediliyor ve tanesi ortalama 6 bin dolardan satlyor.

Bununla birlikte Yapdaki kolon says, kat, zemin zellikleri ve blgenin deprem kuanda olup olmad da fiyatta deiiklie neden oluyor.

5 katl 4 daireli bir bina iin yaklak 40 tayc kullanld hesap edildiinde deprem izolatrnn binaya maliyeti 4 milyon 560 TL’ye varabiliyor.

BNAYA SONRADAN EKLENEBLR M?

Mevcut binaya sismik izolatr takmak mmkndr ve lkemizde de birok rnei vardr. Mevcut binaya deprem izolatr takarken ncelikle kolonlar hirdolik krikolar yardmyla askya alnr.

ZORUNLU MU?

2013 Ylnda yaynlanan genelge ile 1.derece ve 2. derece deprem blgelerinde 100 yatak ve zerin tm kamu hastanelerinde deprem izolatr kullanm zorunlu klnmtr.