Deprem sonrasında büyük kayıplar yaşayan insanlar bu acılarını genellikle çocuklarına söylemeyi geciktirebiliyor. Çocuklarının üzülmesini istemeyen ebeveynler ruh hallerini korumak adına nasıl bir konuşmanın doğru olacağı konusunda çelişkiye düşebiliyor. Bu nedenle bu gibi süreçlerde ölümü saklama yoluna giden kişilerin aslında tam tersi bir şekilde çocukların güven duygularına zarar vereceğinin altını çizen Uzman Psikolog Betül Aydın Aydoğdu, “Önemli olan gerçeği saklamamak ve gerçeği geciktirmemektir. Çocuğunuzu korumak istemeniz doğaldır, ancak dürüst olmak oldukça önemlidir. Çocuğunuza olanları anlatmanız aynı zamanda size olan güvenini artıracak ve sevdiği birinin kaybıyla daha iyi başa çıkmasına yardımcı olacaktır.” dedi.

*Uzman Psikolog Betül Aydın Aydoğdu

NASIL KONUŞMALIYIZ?

Çocuklara söylenmesi gereken bu durumun açık, anlaşılır ve net bir şekilde anlatılması gerektiğini söyleyen Aydın, konuşurken nelere dikkat edilmesi ve nasıl olması gerektiği konusunda şu açıklamalarda bulundu;

Çocuklarınızla konuşmak için güvenli ve sessiz bir yer bulmaya çalışın ve ne söyleyeceğinizi düşünün. Çocuklardan sizinle oturmalarını isteyin. Küçük bir çocuksa ve sevdiği bir eşyası, oyuncağı ya da yorganı varsa, onu almasına izin verin. Yavaş konuşun ve anlamaları için zaman tanımak ve kendi duygularınızı yönetmek için kendinize zaman vermek için sık sık duraklayın.

Özellikle küçük çocuklara karşı net olun ve örtmeceler kullanmayın. Birini ‘kaybettik’ gibi bir şey söylemek küçük bir çocuğun kafasını daha da karıştıracaktır çünkü bunun ne anlama geldiğini anlayamayacaklardır. ‘Paylaşmam gereken çok üzücü haberlerim var. Deden öldü. Bu, vücudunun çalışmayı durdurduğu ve onu bir daha göremeyeceğimiz anlamına geliyor.’ Ebeveynlerin bu tür doğrudan bir dil kullanması zor olabilir, ancak dürüst ve şeffaf olmak önemlidir.

SABIRLI OLUN!

Çocuklara bu bilgiyi özümsemeleri için zaman vermeniz gerekecek. Küçük çocuklar dinlemiyormuş gibi görünerek tepki verebilir. Sabırlı olun ve ilgilerini bekleyin. Ayrıca, daha küçük çocukların hem şu anda hem de önümüzdeki günlerde ve haftalarda aynı soruları tekrar tekrar sormalarına hazırlıklı olun.

Bazı çocuklar ölüme neden olan bir şey söylediklerinden veya yaptıklarından endişe edebilirler. Her yaştan çocuk kendini suçlu hissedebilir, bu nedenle kendilerini herhangi bir şekilde sorumlu hissedip hissetmediklerini kontrol edin.

Şunu sorabilirsiniz: Söylediğiniz veya yaptığınız herhangi bir şey yüzünden babanızın öldüğünden endişeleniyor musun? Ne olduğunu basit terimlerle açıklayın ve onlara suçlanmayacakları konusunda güvence verin. Örneğin: “Yanlış bir şey yapmadın. Babamı hasta eden ve nefes almasını engelleyen bir mikroptu. Herhangi bir yerde yakalayabilirdi. Kimsenin yapabileceği bir şey yoktu ve suçlanacak kimse yoktu.”

ÇOCUĞUMUN ÖNÜNDE YAS TUTMAMDA BİR SAKINCA VAR MI?

Çocuğunuzun önünde üzgün olduğunuzu göstermeniz tamamen normal ve doğaldır. Tepkinizle çocuğunuzu korkutmamak için kendinizi hazırlamaya çalışın ama dürüst olun. Üzgünseniz ve ağlıyorsanız, onlara nasıl hissettiğinizi söyleyin ve duygularınızı başkalarına göstermekte ve bu duyguları ifade etmekte yanlış bir şey olmadığı konusunda onlara güvence verin. Bu, çocukların kendi duygularını daha iyi adlandırmalarına, deneyimlemelerine ve göstermelerine yardımcı olacaktır.

ÇOCUĞUMUN YAS SÜRECİYLE BAŞA ÇIKMASINA NASIL YARDIMCI OLABİLİRİM?

Yas, çocuklar ve yetişkinler için sevilen birini kaybetmeyi kabullenmenin önemli bir yoludur. Çocukların sizin uygun bulduğunuz ve kendilerini rahat hissettikleri herhangi bir şekilde dahil olmaları önemlidir.