Royal United Services Enstitüsü’nden Juliana Suess “Bu tür şeyler daha önce de olmuştu. Trump’ın başkanlık döneminde üç balon tespit edilmişti, ancak ABD hava sahasını terk ettikten sonra fark edildiler” diyor.
Amerikalı yetkililere göre Çin’e ait olduğu iddia edilen balon ABD üzerinde günlerce dolaştı, sonra Kanada hava sahasına girdi, ardından da üç füze tesisinden birinin bulunduğu Montana eyaletinde ortaya çıktı.
Amerikan Savunma Bakanlığı Pentagon, balonun sepetinin üç otobüs büyüklüğünde ve bir ton ağırlığında olduğunu ve çok sayıda anteni ve istihbarat toplayan alıcılara güç vermeye yetecek büyüklükte güneş enerjisi panelleri bulunduğunu belirtti.
Prof. Bluth “Daha yavaş hareket ettiklerinden ve bugünlerde daha az önemli bir teknoloji olarak kabul edildiğinden balonların casusluk için kullanılması pek sık görülmüyor” dedi.
Ancak 18. Yüzyıldan beri bu amaçla kullanılıyorlar.
Suess “Balonlar Fransız Devrimi savaşlarından bu yana casusluk için kullanılıyor” diyor.
Bugün gökyüzünde gördüklerimiz, o ilk dönemlerdeki kadar ilkel değil.
Suess “Bugün hidrojen yerine helyumla dolduruluyorlar. Gün içinde genişleyip irtifa kazanıyorlar ve gece sönüyorlar. Helyum bitene kadar havada kalabiliyorlar” diye açıklıyor.
Tipik bir istihbarat balonunda genelde radar bilgilerini ya da iletişim bağlantılarını toplayabilen ekipmanlar ya da fotoğraflar çekebile kameralar bulunuyor.
Prof. Bluth “Balonlar son dönemlerde daha az önemli bir rol oynadı, çünkü aşırı derecede ileri, yerdeki çok çok küçük nesneleri bile algılayabilen uydu teknolojimiz var” diyor.
Peki, neden uyduların tersine yerdekiler tarafından görülebilecek balonlar hala kullanılıyor?
Bluth şöyle açıklıyor;
“Yukardan görebileceğiniz ayrıntılar mesafeye bağlı ve uydular balonlardan çok çok daha yüksekte. Dolayısıyla, uydu teknolojisi ileri olsa da, ne kadar yakınlaşabilirseniz o kadar iyi.”
İstihbarat toplamak için başka hangi araçlar kullanılıyor?
ABD’nin elindeki verilere göre, Çin’in yaklaşık uzayda 300 uydudan oluşan bir gözlem ağı var. Bu, Amerika’dan sonraki ikinci en büyük sayı. Ancak Suess, balonların bazen daha etkili olabileceğini vurguluyor:
“Çok daha az maliyetli, çok daha hızlı kullanıma sokulabiliyor ve uydular tahmin edilebilir yörüngelerde ilerler ve aynı bölge üzerinde günde birkaç kez uçabilirken, belli bir alanı uzun bir süre inceleme ve değişiklikleri tespit etme kabiliyetleri yok.”
Daha önce uydular da vurulup, düşürülmüştü.
Ancak Suess “Ama bunlar ülkelerin kendi uydularıydı. Çinliler kendi uydularından birini vurdular. Ruslar da aynısını yaptı. Hiçbir ülke şimdiye dek diğer bir ülkenin uydusunu düşürmedi” diyor.
Suess, bugünlerde insansız hava araçlarının sıklıkla kullanıldığını ancak bunların nadiren kalktıkları ülkelerin hava sahalarını terk ettiğini vurguluyor.
Ancak başka gözetleme yöntemlerinin kullanıldığı Soğuk Savaş döneminde durum böyle değildi.
Bluth “Soğuk Savaş’ın ilk dönemlerinde ABD, Sovyetler Birliği bunları düşürmekte ustalaşana kadar yangın uçaklarını sık sık kullandı.” diyor.
Soğuk Savaş aynı zamanda, gözetleme uygulamalarına yeni kurallar getirdi.
Bluth “Casus uçakların egemenlik ihlali olarak görüldüğü netleşti. Diğer yandan gözlem uydularının kullanılmasına izin verilebileceği, uluslararası hukuka aykırı olmadığı yönünde bir uzlaşma vardı” diyor.
Ancak Bluth, uçan cisimleri istihbarat toplamakta kullanmanın “sorunlu bir alan” olduğunu da ekliyor.
“Bazı şeylere izin veriliyor, bazılarına verilmiyor. Mesele yabancı balonlar olunca, ABD yönetimi bunun izin verilebilecek bir şey olduğunu düşünmüyor.” diyor.
Ancak Bluth, casus uçakların bugün hala kullanıldığını vurguluyor.
“ABD’nin kendisi casus uçakları çok kullanıyor. Diğer ülkelerin topraklarının çevresinde dolanıyorlar. Bu uçakların düşürüldüğü olaylar oldu. Çin’de bir Amerikan uçağı düşürüldü ve Bush yönetimi döneminde diplomatik bir olaya dönüştü.”
Sonuçları ne olabilir?
Dört uçan cismin düşürülmesinin ardından, ABD Ordusu alarmda.
İlk balon olayından sonra ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Pekin’e yapacağı planlı bir geziyi iptal etti.
Çin ise balonun casusluk için kullanıldığı iddiasını reddetti ve rotasından çıkan bir hava durumu gözlem cihazı olduğunu savundu.
Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin hava sahasında geçen yıl 10’dan fazla kez balon uçurduğunu söyledi.
ABD’li yetkililer, hala tanımlanamayan üç uçan nesnenin amacının ne olduğunu bulmaya çalışırken, Bluth bunların istihbarat topladığına dair bir kanıt olmaması nedeniyle, sivil araçlar olabileceğini düşünüyor.
“Atmosferin daha alt kısımlarındaydılar ve düşürülmelerinin sebebi ticari havacılığı etkileyebilecek olmaları, balon ise çok daha yüksek irtifadaydı” diyor.
Bluth ayrıca, balon olayının yeni önlemleri beraberinde getirebileceği görüşünde.
“En nihayetinde ABD Çin ile gerilimi düşürmek isteyecektir ve bunların kabul edilebilir olmadığı yönünde bir anlaşmaya varmaya çalışacaktır. Ayrıca, bir tür hava durumu balonu ya da sivil uçan cisim Amerikan hava sahasına girdiğinde bir tür bildirim sistemi olmalı.”
Suess ise, “insanların istihbarat toplama cihazlarını görmediklerinde, bunlar hakkında pek düşünmediğini” ve bu nedenle Çin balonunun bu kadar çok tepkiye yol açtığını düşünüyor.
“Bence insanlar, ne kadar çok uydu olduğunu ve her gün ne kadar çok fotoğraf çekip, istihbarat topladıklarını unutuyor” diyor.
ALINTI KAYNAK: https://www.muhalif.com.tr/haber/casus-balonlar-uydular-ve-ucan-cisimler-bizi-yukaridan-kimler-izliyor-112159
