Tekfur Sarayı Nerede, Nasıl Gidilir?

Tekfur Sarayı, İstanbul’da bulunan bir saraydır. Burası İstanbul ilinin Fatih ilçesinde Ayvansaray mahallesinde yer alır. Bu saraya İstanbul’un farklı yerlerinden ulaşmak mümkündür. Bunun yanında direkt Tekfur Sarayına da gidilebilmektedir.

Tekfur Sarayına özel araçla gidilebileceği gibi metrobüs ile de gidilebilmektedir. Burası tam olarak Edirne kapı ile Eğri kapı arasında bir yerde bulunmaktadır.

Toplu taşıma aracı ile gidecek olanlar Edirnekapı yönünden otobüs ile Balta hastanesine gelip buradaki duraktan saraya kolaylıkla gidebilmektedir. Bunun yanında Ayvansaray mahallesine metrobüs ile giderek Edirnekapı durağından da saraya gidilebilmektedir.

Tekfur Sarayı Tarihi ve Özellikleri Nelerdir?

Tekfur Sarayı, İstanbul’un Edirnekapı bölgesinde yer almaktadır. Burası aslında bir saray olarak inşa edilmemiştir. Edirnekapı ile Eğrikapı surları önceki dönemlerde birbirine bitişik şekilde inşa edilmişlerdi. Bu yapılar Bizans dönemine ait olan yapılardır. Bir rivayete göre bu saray Bizans imparatorunun ikamet etmesi amacı ile yapılmıştır.

Tekfur Sarayı 10. yüzyılda inşa edilmiştir. Bu yapı üç katlıdır. Zaman içerisinde çatısı zarar görmüştür. Tekfur Sarayı, Avrupa ile Bizans mimarisinin özelliklerini taşımaktadır. Kendine özgü yapısı ile dikkat çekmektedir. Özellikle duvarları ve pencereleri özgün tasarımları ile beğeni toplamaktadır. Buranın hayvanat bahçesi dönüştürülmesi yapının çok fazla zarar görmesine neden olmuştur.

Sonrasında bu saray cam ve seramik atölyesi olarak da kullanılmıştır. Cumhuriyet döneminden sonra ise yapı restore edilmiş ve ziyaretçilerin gezebileceği tarihi yapılar arasında yerini almıştır. Günümüzde Topkapı Sarayında sergilenen kaşıkçı elması, Tekfur Sarayının çöplüğünde bulunmuş ve Topkapı sarayına getirilmiştir.

Sarayın hangi dönemde yapıldığı ve kimlerin inşa ettiği ile ilgili kesin bilgiler bulunmamaktadır. Bazı rivayetlere göre burası ek bir saray olarak inşa edilmiştir. Bazı rivayetlere göre ise bitişiğinde bulunan sarayın hizmetkarlarının kalabilmesi için yapılmıştır.

İstanbul’un fethedilmesinin ardından saray Osmanlı Devletine geçmiştir. Ancak Cumhuriyet dönemine kadar kullanılmamıştır. 17. yüzyılda hayvanat bahçesi olarak kullanılmaya başlamıştır. Sonrasında ise imalathane olarak kullanılmıştır.

Tekfur Sarayı ile ilgili kesin bilgiler edinebilmek amacı ile günümüzde hala arkeolojik kazı çalışmaları yapılmaktadır. Bu sarayın tarihi bir takım kaynaklarda adı Blakhernai olarak geçmektedir. Buranın ön kısmında küçük bir avlu bulunur. Burası taş, tuğla ve çeşitli renklerdeki cepheler ile dekore edilmiştir.

Tekfur Sarayının günümüze kadar yalnızca pavyonu ayakta kalabilmiştir. Pavyonun giriş kısmında dört tane büyük kemer yer almaktadır. Bu kemerler avluya açılmaktadır. Pencerelerin üst kısımlarında ise süs kemerleri yer almaktadır.

16. yüzyılda Piri Reisin çizmiş olduğu İstanbul resminde sarayın olduğu görülmektedir. Bu dönemde resmedilirken sarayın çatısı ile yan tarafındaki surların da resimde olduğu görülmektedir. Bu saray ile ilgili en kesin tarihi belge Piri Reisin çizdiği bu resimdir.

Bundan yaklaşık bir asır sonra çizilen bir takım resimlerde sarayın çatısı bulunmamaktadır. Bu zamanlarda sarayın fil ahırı olarak kullanıldığı ve bir takım bölümlerinin de harabeye döndüğü ile ilgili belgelere ulaşılmıştır.

Bu belgeler neticesinde sarayın o dönemde hayvanat bahçesi olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır. Sonrasında ise yapının cam ve çini atölyesine çevrildiği ile alakalı bir takım belgeler de bulunmaktadır. Ayrıca o dönem sarayda üretilen çinilerin oldukça ünlü olduğu da bilinmektedir.

Burada üretilen çinilerin çoğu 17. yüzyılda yapılan saraylarda kullanılmıştır. Sonrasında ise Tekfur Sarayı cam atölyesi olarak kullanılmaya devam etmiştir. Kaşıkçı elmasının bu saray içerisinde bulunması tarihe büyük bir eser kazandırmıştır.

Yapı içerisinde bir bodrum bulunur. Burası kat kemerli olarak inşa edilmiştir. Bu kemerler ile bodrum avluya asılı bir şekilde durabilmektedir. Cephe mimarisi oldukça zengin ve özgün bir görünüme sahiptir. Süslemelerde tuğla kullanılmıştır. Tekfur Kalesi 1950 yılından sonra restore edilmiştir. Bizans mimarisinin sergilendiği ve günümüze kadar gelen önemli tarihi yapılardan biridir.

Saray içerisinde on iki tonozlu bölüm bulunur. Bu yapı dikdörtgen şekilli bir şekilde inşa edilmiştir. Sarayın bir tane de avlusu bulunmaktadır. Tekfur Sarayının ahşaptan yapılmış bölümleri de bulunmaktadır. Sarayın birinci katı ve zemin katı arasında değişik zemin uygulamaları kullanılmıştır.